Αυτοί που μένουν γι’ αυτούς που φεύγουν

Romfea.gr. Παρασκευή, 09 Οκτώβριος 2015

Μνήμη Μιχαήλ Ε. Μιχαηλίδη

Ο Μιχαήλ Ε. Μιχαηλίδης, ο θεολόγος της καρδιάς, ο δάσκαλος, ο συγγραφέας, ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ δεν είναι πια ανάμεσά μας.

«Έπαιξε τον ρόλο τον δικό του
- το ρόλο του ξένου και του προσωρινού -
και, αφού έμεινε εδώ
καιρό αρκετό για σένα και για μας,
θυμήθηκε το καράβι,
που μέσα του είχε αράξει. (Διονύσιος Σέρρας: Σ’ έναν ξένο)

Άνοιξε πανιά και σάλπαρε για κόσμους μακρινούς, άγνωστους, υπερβατικούς: «Ένθα απέδρα πάσα οδύνη, λύπη και στεναγμός».

Τελείωσε τη μεγάλη του ζωή, αφήνοντας, αν η απώλεια είναι συνάρτηση της προσφοράς, ένα τεράστιο δυσαναπλήρωτο κενό, που, δύσκολα μπορεί να πληρωθεί, στην άνυδρη και στενόκαρδη εποχή μας. Δύσκολα θα συναντήσει κανείς άνθρωπο με τη δροσιά της ψυχής του Μιχαλάκη Ε. Μιχαηλίδη ούτε την καρδιά του, που είχε θέση, όχι μόνο για μας, που υπήρξαμε μαθητές του, αλλά και για τον κόσμο ολόκληρο.

Το πέρασμα του από τον κόσμο αυτό ήταν δημιουργικό και, συνάμα, διακριτικό. Η θύμησή μας πάει στα παιδικά και εφηβικά μας χρόνια, όταν, καθηγητής και κατηχητής, μας εμψύχωνε κάθε φορά που δειλιάζαμε και μας άνοιγε δρόμους, μας έδινε κέφι, ως συνοδός, στις κατασκηνώσεις, συνοδεύοντας τη βραδινή μας διασκέδαση με το ακορντεόν του.

Πάντα οι θύμησες πονούν … Με τι ενθουσιασμό και πάθος, αλήθεια, μας δίδασκε! … Ο άνθρωπος, έλεγε, είναι πλασμένος για τα ωραία και τα μεγάλα και τα αληθινά, για να «θρώσκει άνω», είναι πλασμένος για να υψωθεί … Στη ζωή και στο κάλλος έβλεπε την παντοδυναμία του Δημιουργού και θεωρούσε τον θάνατο αφετηρία μιας άλλης αιώνιας ζωής. Ο άνθρωπος, επαναλάμβανε, πρέπει να συνέχεται από τη μνήμη του Θεού και από αυτή του θανάτου και, μάλιστα, ανέφερε, συχνά, το memento mori, (θυμήσου ότι είσαι θνητός), σ’ έναν εσχατολογικό χαιρετισμό, με τον οποίο, σύμφωνα με την Εκκλησιαστική Ιστορία, οι μοναχοί ενός μοναστηριού της Δύσης χαιρετιόνταν.

Η πιο βαθιά διείσδυση στο φυσικό είναι Ο Θάνατος. «Η τέλεια σύνταξη στην πέτρα και στον αιθέρα», (Οδ. Ελύτης: Έξι και μία Τύψεις για τον Ουρανό, Λακωνικόν, Ίκαρος, Αθήνα 1985), που, οπωσδήποτε δεν είναι τέρμα ή σκοτάδι, αλλά πορεία προς το φως, που αρχίζει, αφού αναχωρήσει κανείς από τα «Δυτικά της Λύπης» (Οδ. Ελύτης: Δυτικά της Λύπης).

Ο Μιχαλάκης Ε. Μιχαηλίδης δίδασκε με πνεύμα νηφάλιο, με πνευματική εγρήγορση αλλά και με τη στάση του, τη ζεστή ανθρώπινη συμπεριφορά του, την αγάπη, τη σεμνότητα, την αρετή. Υπήρξε ένας άνθρωπος πράος και καλοκάγαθος, με απέραντη καλοσύνη, τρυφερότητα και, σπάνια, για την εποχή μας, ευγένεια, ένας άνθρωπος πρόθυμος να συμπάσχει με σένα και να προσφέρει αξίες που διακρίναμε σ’ όλες τις εκφάνσεις της ζωής του, η οποία ήταν, διακριτικά, φωτισμένη, από την αίσθηση ότι αυτός επιτελούσε, «κατά δύναμιν», το έργο στο οποίο τον κάλεσε ο Κύριος να υπηρετήσει.

Ζωντανό κύτταρο της πνευματικής ζωής, σαφής και σοφός πρόσφερε αφειδώλευτα, αυτή του τη σοφία όχι μόνο σ’ εμάς, που υπήρξαμε μαθητές του αλλά και σ’ ένα ευρύτερο κοινό, με τα συγγράμματά του, τις διαλέξεις του, τα άρθρα του σε περιοδικά θεολογικού και χριστιανικού προσανατολισμού.

Θεωρούσε ορόσημο στην ιστορία της ανθρωπότητας, σημείο αναφοράς, την εκλογή των Δώδεκα Αποστόλων, γιατί, όλοι μαζί έγιναν θεόπνευστο και θεοκίνητο έργο της διάδοσης και επέκτασης της πνευματικής βασιλείας του Χριστού.

Όλοι εμείς, που, σε μια κρίσιμη περίοδο της ζωής μας, έφηβοι βρεθήκαμε κοντά του, τον νιώθαμε και θα τον νιώθουμε πάντα, σαν έναν πολύτιμο και ανεκτίμητο φίλο, με αγάπη για όλους, με ανοικτό μυαλό, με ψύχραιμη κρίση, έναν φίλο, που ποτέ δεν μας είχε στεναχωρήσει! … Η μέρα της αποδειμίας του ήταν και είναι η πρώτη και τελευταία φορά που λύπησε άνθρωπο! …

Από σεβασμό στη μνήμη του, θα ήθελα να αναφερθώ στον ρόλο που έπαιξε, στη μετέπειτα προσωπική μου ζωή, η ακτινοβολία της παρουσίας του, η πολυσχιδής προσωπικότητά του, ο τρόπος που προσέγγιζε και μιλούσε στην εφηβική μου ψυχή, αλλά και στις ψυχές των συνομηλίκων μου, με τη διορατικότητα, με την οποία τον είχε προικίσει η θεία χάρη · τόσο που μπορούσε να διεισδύει, διαισθητικά, στις μύχιες σκέψεις μας και να καταλαβαίνει τα πιο κρυφά βάθη της σκέψης μας …

Ήταν, τότε, η ταραγμένη δεκαετία του ’60, στην πόλη της Λεμεσού. Καθηγητής εκείνος, Κατηχητής μας και Ομαδάρχης μας, στην ομάδα των «Χαρούμενων Αγωνιστών», μας γοήτευε με τον παλμό των σκέψεών του και με τις πρωτοποριακές μεθόδους διδασκαλίας και την άρτια παιδαγωγική του κατάρτιση, με το πάθος του για τη διδασκαλία του Χριστού, μας μεταλαμπάδευε, αβίαστε, τις γνώσεις του.

Φωτεινό παράδειγμα ήθους, επιμονής και υπομονής, υπόδειγμα επιστήμονα και ανθρώπου, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του στη γνώση, βασισμένη παράλληλα πάνω σε πανανθρώπινες αξίες και αναλλοίωτα ιδανικά. Ήταν ο πνευματικός μας καθοδηγητής, ο πνευματικός μας πατέρας, ο οποίος αγωνιούσε και φρόντιζε, αδιάκοπα, για την «κατά Χριστόν» προκοπή μας. Αυτό που πάσχιζε να διευρύνει τους πνευματικούς μας ορίζοντες, ανοίγοντάς μας καινούριους δρόμους. Αυστηρός αλλά και ενθουσιώδης στη διδασκαλία του, μας βοήθησε να αποκτήσουμε ζωντανή πίστη και σταθερή πνευματική πορεία στη ζωή, την οποία ζούσε ο ίδιος. Ακούραστος συμπαραστάτης μας, αλλά και έμπειρος και διακριτικός χειραγωγός, μιλούσε με το παράδειγμά του. Αληθινός πνευματικός πατέρας.

Και μετά την αποφοίτησή μας από το Γυμνάσιο, δεν έπαυε να ενδιαφέρεται για την πνευματική μας πορεία και να χαίρεται, μαζί μας, για τις επιτυχίες μας. Ακόμη ηχεί στ’ αυτιά μου η χαρά και το κρυστάλλινο γέλιο του και η συγκίνηση της φωνής του, όταν μου τηλεφώνησε για να μου ευχηθεί για τη χειροτονία μου ως Επίσκοπος. Με τον μεστό, άδολο λόγο του, μου έδωσε να καταλάβω ότι ένιωθε δικαιωμένος, γιατί κι εκείνος, με τις προσπάθειές του, με τη σωστή καθοδήγηση, συνέβαλε, έστω και λίγο, όπως, ταπεινά, έλεγε, στην εξέλιξή μου.

Οι δρόμοι μας χώρισαν, εκείνος, τη δεκαετία του 1970 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, εγώ στην Αφρική. Όμως ποτέ δεν ξεχαστήκαμε. Συχνά, μου τηλεφωνούσε και οι συζητήσεις μας δεν είχαν τελειωμό. Μου έγραφε και του έγραφα, πάντοτε μου ήταν πολύτιμος φίλος. Μου μιλούσε και απευθυνόταν με σεβασμό, με δέος θα έλεγα, λες και ήταν εκείνος ο μαθητής κι εγώ ο Δάσκαλος.

Ο Μιχαλάκης Ε.. Μιχαηλίδης, από τις 25.6.2015 δεν βρίσκεται πια κοντά μας, μια που:

« Χρηστηριασαμένου αυτού τι πράττων άριστα βιώσεται,
αποκρίνασθαι τον Θεόν, ει συγχρωτίζοιτο τοις νεκροίς».

Έτσι, μια που τον κάλεσε ο Θεός κοντά Του, ξεκίνησε το τελευταίο του ταξίδι, πήγε να δει από κοντά την Ειρήνη του, την πατρική του οικογένεια, τους φίλους, που κοιμήθηκαν, τους συμπατριώτες του και τους συναγωνιστές του… Όλοι αυτοί τον περίμεναν.

Όταν οι άνθρωποι αποχωρίζονται, οι στιγμές των συγκινήσεων είναι συγκλονιστικές, όμως, όταν με τον άνθρωπο, που φεύγει, για πάντα, μας συνδέουν κοινές προσπάθειες και κοινές επιδιώξεις, τότε, η συγκίνηση γίνεται οδύνη · αυτή, ακριβώς, η οδύνη με συνέχει, από τη στιγμή που έφτασε η είδηση της προς Κύριον αποδημίας του.

Προσεύχομαι, υποκλίνομαι και ρίχνω χώμα, στο νιόσκαφτο τάφο του, ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης για τα όσα εφόδια μου πρόσφερε, πολύτιμα και διαχρονικά και μέχρι έσχατη μου πνοή στο ιερό θυσιαστήριο θα ικετεύω τον Κύριο για την αθάνατη ψυχή του.

Άνθρωποι σαν τον Μιχαλάκη Ε. Μιχαηλίδη μένουν στη θύμησή μας. Ο Μιχ. Μιχαηλίδης ζει και θα εξακολουθήσει να ζει μέσα μας, πλάι μας και θα νιώθουμε συνεχώς την παρουσία του, ενόσω αναπνέουμε, κοντά μας!


Η σκιά ενός μεγάλου Δασκάλου …
Η μεγάλη σκιά του Μιχ. Μιχαηλίδη.


Ο Κένυας Μακάριος